Rodzajnik

W języku francuskim wszystkie (lub prawie wszystkie) rzeczowniki są poprzedzone rodzajnikami. Rodzajnik wskazuje na liczbę rzeczownika, a w liczbie pojedynczej z reguły także na jego rodzaj.


Rodzajnik nieokreślony

Rodzajniki nieokreślone przybierają następujące formy:

	l. pojedyncza	l. mnoga
r. męski	un	des
r. żeński	une	des

Rodzajników nieokreślonych używamy:

- kiedy po raz pierwszy mówimy o jakiejś osobie lub rzeczy, bliżej jej nie określając:
Qu'est-ce que c'est ? C'est une voiture.
Co to jest? To jest (jakiś) samochód.

Hier, j’ai rencontré une belle fille.
Wczoraj spotkałem piękną dziewczynę.

- w znaczeniu „jeden, jedna, jedno”:
Je suis allé une fois à Paris.
Pojechałem (jeden) raz do Paryża.

Nous avons seulement un jour pour visiter Paris.
Mamy tylko jeden dzień na zwiedzenie Paryża.

- gdy mówimy o jednej rzeczy, osobie z wielu, często w znaczeniu „jakiś, jakaś, jakieś”:
Je veux acheter un livre pour mon cousin.
Chcę kupić (jakąś) książkę mojemu kuzynowi.

C’est une des filles de Juliette.
To jedna z córek Juliette.

Uwaga! W przeczeniu rodzajniki nieokreślone często są zastępowane przez de, np.
Ils ont acheté une nouvelle maison. Ils n'ont pas acheté de nouvelle maison. Oni kupili nowy dom. Oni nie kupili nowego domu.


Rodzajnik określony

Rodzajniki określone przybierają następujące formy:

	l. pojedyncza	l. mnoga
rodzaj męski	le	les
rodzaj żeński	la	les
rzeczowniki rozpoczynające się od samogłoski	l'	les

Rodzajników określonych używamy:

- gdy mówimy o rzeczy bliżej określonej, znanej, o której była mowa już wcześniej, którą znamy z kontekstu:

Ferme la fenêtre, il fait froid.
Zamknij okno, jest zimno.

C'est la voiture de mon père.
To jest samochód mojego ojca.

- w odniesieniu do rzeczowników jedynych w swoim rodzaju:

La Terre tourne autour du Soleil.
Ziemia kręci się wokół Słońca.

- z rzeczownikami w znaczeniu ogólnym:

Le chien est l'ami de l'homme.
Pies jest przyjacielem człowieka.

L'homme est bon et mauvais en même temps.
Człowiek jest jednocześnie dobry i zły.

- z takimi czasownikami jak aimer (kochać, lubić), détester, (nienawidzić), haïr (nienawidzić), adorer (uwielbiać), préférer (woleć), gdyż wyrażają upodobania ogólne, a więc prawdy ogólne:

J'aime les oranges, je n'aime pas les pommes.
Lubię pomarańcze, nie lubię jabłek.

Je déteste les gens paresseux.
Nie znoszę leniwych ludzi.


Rodzajnik cząstkowy

Rodzajnik cząstkowy przybiera następujące formy:

	l. pojedyncza	l. mnoga
rodzaj męski	du de l’	des
rodzaj żeński	de la de l’	des

Rodzajnika cząstkowego używamy:

- przed liczebnikami niepoliczalnymi, gdy mówimy o pewnej części z całości:

Il boit du café.
On pije kawę.

Anne mange de la confiture.
Anne je konfiturę.

- przed liczebnikami abstrakcyjnymi:

Vous avez de la patience.
Jesteście cierpliwi. (dosł. Macie cierpliwość.)

Tu as du talent.
Masz talent.

W przeczeniu rodzajnik cząstkowy przyjmuje formę de dla obu rodzajów liczby pojedynczej i mnogiej.

Je ne bois pas de lait.
Nie piję mleka.

Il ne mange pas de légumes.
On nie je warzyw.